Khi hai đồng minh chiến lược phải "móc ví" mua hòa bình thương mại

Trong bối cảnh cuộc chiến thương mại lan rộng, hai nền kinh tế hàng đầu châu Á vừa đưa ra một quyết định quan trọng: chấp nhận trả giá để duy trì mối quan hệ kinh tế với thị trường lớn nhất thế giới. Chuyện không đơn giản chỉ là việc chấp nhận mức thuế cao, mà còn là việc cam kết những khoản đầu tư "khủng" vào nền kinh tế Mỹ.

Khi "cái bắt tay" có giá 900 tỷ USD

Tháng 7 vừa qua, thế giới chứng kiến hai thỏa thuận thương mại đáng chú ý giữa Mỹ và hai đồng minh quan trọng. Nhật Bản đã cam kết đầu tư 550 tỷ USD vào nền kinh tế Mỹ, đổi lại việc giảm mức thuế nhập khẩu từ 25% xuống còn 15%. Không muốn bị thua thiệt, Hàn Quốc cũng nhanh chóng ký kết thỏa thuận tương tự với cam kết đầu tư 350 tỷ USD và cùng mức thuế 15%.

Con số tổng cộng 900 tỷ USD không phải là một con số nhỏ. Để có cái nhìn rõ hơn, đây là con số tương đương với gần 40% GDP của Việt Nam, hay bằng toàn bộ giá trị vốn hóa thị trường chứng khoán Nhật Bản trong một năm. Đây thực chất là "tiền chuộc" mà hai quốc gia phải trả để tránh khỏi những mức thuế cao hơn và duy trì lợi thế cạnh tranh trên thị trường Mỹ.

Bài toán kinh tế phức tạp đằng sau quyết định

Từ góc nhìn tài chính, quyết định này phản ánh một thực tế khắc nghiệt: khi bạn phụ thuộc quá nhiều vào một thị trường, bạn sẽ phải chấp nhận điều kiện của họ. Đối với ngành ô tô Nhật Bản - chiếm 10% lực lượng lao động của nước này - việc tăng thuế từ 2.5% lên 15% vẫn là một cú sốc lớn, nhưng so với mức 25% ban đầu được đe dọa, đây vẫn được xem là một "thắng lợi".

Thị trường phản ứng tích cực ngay lập tức. Chỉ số Nikkei tăng 3.7% sau khi thỏa thuận được công bố, với cổ phiếu các hãng ô tô dẫn đầu đà tăng. JP Morgan ước tính việc giảm thuế có thể nâng lợi nhuận doanh nghiệp lên 3 điểm phần trăm và GDP tăng 0.3 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.

Chiến lược "chia để trị" của Washington

Điều thú vị là cách Mỹ tiếp cận từng đối tác một cách riêng biệt. Trong khi Trung Quốc cố gắng thuyết phục Nhật Bản và Hàn Quốc hình thành mặt trận thống nhất chống lại các biện pháp thuế quan của Trump, cả hai quốc gia đều từ chối và chọn con đường đàm phán riêng với Washington.